The White Compound

Enkele tientallen kilometers noord van Tarin Kowt, langs Poentjak en Khyber, door de Baluchi vallei, ligt Chora. Een wit gebouw, voormalig onderkomen van de lokale leider, is omgebouwd tot compound. Een deel van de Nederlanders, meestal een of twee pelotons, voeren vanuit die White Compound patrouilles uit en houden de omgeving in de gaten. Een PRT (provinciaal reconstructie team) probeert te werken aan verschillende projecten die ten goede moeten komen aan de lokale bevolking. Op 5 maart jl. had ik de gelegenheid om met een luchtmobiel peloton mee naar boven te gaan. Uiteraard greep ik die kans met beide handen aan.

De WC is een stenen gebouw met een binnenplaats en een twintigtal vertrekken eromheen. Er is een kamer als ops-room ingericht van waaruit alle operaties in de omgeving gecoördineerd en begeleid worden en de contacten met andere eenheden en de wachtposten worden onderhouden. Verder is er een keuken waar iedereen zijn eigen maaltijden klaar maakt, staat er een natte groep buiten en een mariniersdouche.

De sfeer is gemoedelijk. Een peloton is een overzichtelijke eenheid waarin persoonlijk contact vanzelfsprekend is. Ik had nog niet veel contacten met deze groep dus de dagen die ik in Chora heb doorgebracht maakten veel verschil. Een luchtmobieler, voor zover je kunt generaliseren, is een gemotiveerde militair met een no-nonsens houding en de geprezen can-do mentaliteit. Dat betekent ook dat er een soort natuurlijke afkeer van de softe sector is, waar de geestelijke verzorging zeker toe gerekend wordt. Als raadsman moet ik dus actief deelnemen in het leven en werken van deze mensen om contact te kunnen maken.

Er is in de afgelopen periode veel geëvalueerd. De uitzending loopt ten einde, voor veel mensen was dit de laatste keer naar Chora, en dat maakt dat men terugkijkt en een oordeel velt. Er vallen dan twee dingen op. De luchtmobiele compagnie heeft het gevoel deze uitzending niet voor vol te zijn aangezien door de staf. Er is niet veel gebeurd, wat op zichzelf wordt gewaardeerd, maar de leuke opdrachten zijn aan hun neus voorbij gegaan. Mede door de omstandigheden hebben zij niet het gevoel tot hun recht te zijn gekomen als luchtmobiele eenheid en dat doet hen zeer. Kijkend naar de feiten is dit gevoel niet weg te nemen.

Daarnaast is er de bijna klassieke tegenstelling tussen de hoop om heelhuids terug te keren en de wil om zich te bewijzen in het eigen vak. Ook dit gespreksonderwerp is vaak aan de orde geweest. Een militair is soms jaren lang aan het oefenen voor dat ene moment dat er werkelijk toe doet. Mensen zijn bij defensie gekomen met een hang naar avontuur en spanning, hebben zich voorbereid op het ergste, trainen voor alle denkbare worstcase scenario’s. Als er dan niets gebeurd tijdens die vier-en-halve maand ontstaat het gevoel van de bankzitter: de voetballer die traint maar nooit een wedstrijd mee mag spelen. De spanning ontstaat natuurlijk doordat in deze wedstrijd doden en gewonden kunnen vallen. Iemand zei letterlijk: “Ik wil wel een TIC (troops in contact) meemaken, maar dan zonder doden en gewonden.” Helaas is die garantie door de Taliban op voorhand niet afgegeven.